„Враќање во Хансала“ победничкиот филм во Каиро ("Return to Hansala" won Golden Pyramid and Fipresci award in Cairo)

Враќање кон изворот

Кон „Враќање во Хансала"; режија: Чус Гутиерез, сценарио; Чус Гутиерез и Хуан Карлос Рубио; фотографија: Кико де ла Рика; музика: Тао Гутиерез; улоги: Фара Хамед, Хозе Луис Гарсиа Перез; Шпанија 2008 година

Шпанскиот филм „Враќање во Хансала" на Чус Гутиерез ја доби „Златната пирамида" и наградата на критиката „Фипресци" во Каиро освојувајќи ги сите членови на жирито со умешноста да проговори за актуелните имигрантски приказни и за политиката на земјите кои остануваат затворени, низ една прекрасна топла, животна и многу човечна приказна. Имено, Гутиерез успева низ сите пластови со кои е прекриен овој проблем, кој дефинитивно е еден од најактуелните проблеми на денешнината, да ја разоткрие суштината, да ја види болката и тагата, да ја види судбината, да ги види индивидуалните приказни и да им го даде вистинскиот лик. Бидејќи, сж повеќе проблемот со имигрантите се претвора во нешто друго, во бројка, во закон, во политички или социјални проблеми, во вакви или онакви последици, заборавајќи го најчесто во нив човекот, а уште повеќе неговата индивидуа.

Филмот на Чус Гутиерез плени со својата едноставност, со својата искреност и топлина, плени со моќта да говори за големите човечки трагедии, а да не заборави на убавите и чисти емоции кои се некаде запретани во секој од нас. Таа на исклучително лесен начин ги прикажува паралелните светови кои се навидум сосем различни, а во суштина всушност секогаш се во потрага по истото, пријателството, довербата и љубовта. Додека Гутиерез ни ги разоткрива двата света, и оној на имигрантите сместен во малото мароканско село Хансала, и оној кој се наоѓа на шпанскиот брег и кој за овие луѓе ја означува ветената земја, таа на многу интересен начин говори за паралелните светови, за световите кои живеат едни покрај други а воопшто не се познаваат. За световите кои се навидум сосем различни, но кои некаде на половина пат се препознаваат, во својата потрага по едно мало парче среќа и исполнетост.

И во тоа е посебноста на овој филм. Бидејќи тој излегува од шемата и од стапицата да говори за проблемите на имигрантите, за предрасудите, за отвореноста и затвореноста на земјите и на луѓето, за апсурдите, неправдите, не, овој филм говори за суштината. Овој филм говори за световите и за луѓето во нив. Овој филм не враќа во Хансала како симбол на чистината, на убавината, на едноставноста, како симбол на едно место кое е навидум надвор од цивилизацијата, а всушност несомнен дел од неа. Во ова место виреат поинакви луѓе, во ова место вирее љубовта, разбирањето, пружањето рака, во ова место вирее поддршката и заедништвото. Тука нашите патници ќе го откријат она кое им недостига ним а и на сите нас, ќе го најдат она заборавеното, она парче по кое трагаме сите во желбата да ја достигнеме својата целовитост.

Филмот на Гутиерез има изворна, архетипска убавина. И покрај трагедијата тој не осудува, не обвинува, не критикува, тој само говори за реалноста онаква каква што е. Тој ги бележи судбините, потребите и соништата и низ нив говори за небулозите на нашето време. Всушност филмот упатува силна критика, но само низ констатацијата и низ суптилното набљудување на светот околу нас. Низ храброто соочување со него и со сето она кое се случува тука до нас, а кое често не сакаме да го видиме. Затоа овој филм заедно со живиот, непретенциозен дијалог, со автентичноста на сценографијата и одличниот кастинг, со лежерноста и прифаќањето со кое говори за големите неправди судбински и човечни, се издвои како нешто посебно скапоцено, кое се носи во себе долго потоа.